Aanval op het recht op betogen

Het Coördinatiecomité van Joodse Organisaties van België (CCOJB) dient klacht in tegen 85 ngo's, vakbonden en politieke partijen omdat er antisemitische slogans op spandoeken te zien waren bij een pro-Palestijnse betoging (DS 18 februari). Dat is ontstellend, vindt LIEVEN DE CAUTER.

 

Dat er spandoeken gedragen werden waarop joden vergeleken worden met nazi's, wijst niet noodzakelijk op antisemitisme. Iedereen die kop van jut is, wordt in elke betoging een fascist genoemd. Dat is standard procedure in betogingen. Niet mijn smaak, maar wel alomtegenwoordig. Dat de davidster en het hakenkruis met een gelijkheidsteken ertussen inderdaad te zien was, is smakeloos, maar eerder een onhandige poging om uiterste woede uit te drukken dan dat het aantoonbaar antisemitisme zou zijn, want ook Amerikanen zijn in de aanloop naar Irak nazi's genoemd en Bush een fascist. En als, vanuit wettelijk oogpunt, alles en iedereen een nazi of een fascist mag worden genoemd, dan Israël ook. Gaza vergelijken met Auschwitz is een slechte vergelijking, toegegeven. Maar Gaza is ook door joodse en Israëlische auteurs vergeleken met het getto van Warschau. Dat is geen antisemitisme maar een heel, heel pijnlijke vergelijking.

Maar wat mij meer verontrust is dat men hier (wellicht voor het eerst) zal trachten de organisatoren van een betoging te vervolgen voor zaken die zij onmogelijk kunnen controleren. Het lijkt me een analoge inperking van de vrije meningsuiting en het recht op betogen als het sturen van deurwaarders naar stakingsposten. Slogans op betogingen zijn nooit politiek correct geweest en zullen dat ook nooit zijn, hoezeer organisatoren aandringen op het zich houden aan de ordewoorden. Slogans en teksten zijn altijd uitingen van woede en hun stijlfiguur is het overstatement.

Ik was op de betoging en heb ze helemaal aan mij voorbijzien trekken. Vele slogans en teksten kon ik uit volle borst mee scanderen. Zoals Union Europeen? Zééééro! Gouvernements arabes? Zééééro. Er waren een paar radicalen, dat is waar. Maar er waren ook een aantal orthodoxe joden, die met veel sympathie werden bejegend (dus zo antisemitisch kunnen de betogers niet geweest zijn) en er waren ook een aantal joodse organisaties en personaliteiten die mee opstapten. Het was vooral een familiebetoging met veel vrouwen en kinderen. Is het de bedoeling om 50.000 mensen te criminaliseren? Kennelijk wel.

Organisatoren van een betoging gaan aanvallen wegens antisemitisme omdat een paar heethoofden hun woede op de verkeerde, misschien zelfs verwerpelijke manier uiten, is absurd. Het is zonder meer een poging om het recht op betogen te fnuiken. Want stel dat hier gevolg aan gegeven wordt, wie kan dan nog een betoging organiseren? Het is gewoonweg technisch ondoenlijk om alle deelnemers alleen maar politiekcorrecte boodschappen te laten meedragen en dito slogans te laten scanderen. Wij kunnen in de klacht van het CCOJB niets anders zien dan een poging om de betoging van 11 januari tegen de oorlogsmisdaden van Israël te discrediteren en te criminaliseren en daarenboven naar de toekomst toe organisatoren van betogingen tegen de politiek van Israël te intimideren. Ik hoop dan ook dat het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding deze klacht onontvankelijk verklaart omdat hij meer schade zal berokkenen aan de democratie dan haar te dienen. Het recht op betogen maakt integraal deel uit van het recht op vrije meningsuiting en dus van een goed functionerende democratie. Politieke correctheid is in deze eerder een wapen tegen de democratie.

Lieven De Cauter is filosoof en stichtend lid van het platform voor vrije meningsuiting.